The Rite

Dankzij griezelklassieker The Exorcist denken we bij het onderwerp duivelsuitdrijving al snel aan ronddraaiende hoofden en kotsfontijnen.
The Rite tapt echter uit een ander vaatje, en introduceert… de demonische ezel!

De jonge Michael Kovak (Colin O’Donoghue) studeert, eigenlijk tegen zijn zin in maar gepusht door zijn vader (Rutger Hauer), om priester te worden.
Michael twijfelt aan het geloof en is een sceptische student. Als hij zijn twijfels duidelijk maakt aan zijn mentor Father Matthew (Toby Jones), die veel potentie ziet in Michael, beweegt deze hem om de nieuwe opleiding voor duivelsuitdrijvers in Rome te gaan volgen in de hoop dat dit Michael’s wankelende geloof kan herstellen.
In Rome ontmoet Michael journaliste Angeline (Alice Braga) die verslag uitbrengt over de controversiële exorcismeschool, en gaat hij in de leer bij de ervaren maar omstreden exorcist Father Lucas (Anthony Hopkins), die er geen doekjes om windt en Michael direct betrekt bij de behandeling van het zwangere tienermeisje Rosaria (Marta Gastini), die door een demon bezeten is, en bij een bezeten jongetje, dat nachtmerries heeft over voornoemde Enge Ezel.
In het begin blijft Michael sceptisch en zoekt verklaren in de psychiatrie, maar al snel gebeuren er dingen die ook de wetenschap niet kan verklaren…

The Rite is gebaseerd op het boek van Matt Baglio die, net als het personage Angeline in de film, als journalist gefascineerd was door de echt bestaande exorcismeopleiding.
Baglio ontmoette in het echt ook een priester die de opleiding volgde, waar het personage van Michael Kovak op werd gebaseerd, en er werden vele interviews afgenomen met priesters die over hun ervaringen vertelden, wat tot de bekende bewering “based on true events” leidde.

Een echte horrorfilm is The Rite niet zo zeer, centraler staan de twijfels van Michael en de vraag in hoeverre dit soort bovennatuurlijke zaken rationeel te verklaren zijn.
Regisseur Mikael Håfström beperkt de goedkope schrifteffecten tot een minimum, en de horror wordt voornamelijk gehaald uit onverklaarbare en griezelige gebeurtenissen.
Niet voor niets maakt ook Anthony Hopkins’ personage Father Lucas een sarcastische sneer naar The Exorcist.
Hopkins is sowieso in zijn element als de gedreven priester, en levert een van zijn beste rollen sinds tijden af. Maar de show wordt echt gestolen door Marta Gastini, die fysiek alle registers open trekt in de scènes waarin haar demon zich vertoont, en daarmee de schaarse, maar welkome koude rillingen weet op te roepen.
Echter doordat geen echte keuze gemaakt lijkt of dit nou een pure horror of meer serieus drama moet zijn, valt de film een beetje tussen wal en schip. Want echt eng wordt het nooit, maar met ietwat potsierlijke optredens zoals die van de Enge Ezel wint ook de serieuze kant het niet.
En dat is jammer, want verder is The Rite een degelijke film, die net als het recente The Last Exorcism een nieuwe kijk op een bekend onderwerp probeert te geven, maar daar helaas maar half in weet te slagen. De interesse is zeker gewekt, maar nieuwe inzichten krijgt de kijker niet.